گفتگو با شروین پاداش‌پور، شاعر ایرانی ساکن فرانسه
شروین پاداش‌پور، شاعر ایرانی ساکن فرانسه به تازگی کتابی با عنوان «منم یک زن» به رشته تحریر درآورده که توسط انتشارات «کتاب ارزان» در استکهلم به چاپ رسیده است.
خانم پاداش‌پور در گفتگو با تارنمای ایرانیان فرانسه گفته است که این اثر را در پاسخ به شعر «خلقت زن» اثر «رهی معيری» سروده است.
محمدحسن معیری متخلص به «رهی» در زمان حیات خود شعری با عنوان «خلقت زن» سرود که با انتقاد برخی از فعالان حقوق زن روبرو شد.
شروین پاداش‌پور که شعر «خلقت زن» را یک شعر «ضد زن» توصیف کرده با انتشار کتاب «منم یک زن» با زبان شعر به این اثر رهی معیری پاسخ داده است.
در ادامه گفتگوی سایت «ایرانیان فرانسه» با این شاعر ایرانی مقیم فرانسه را می‌خوانید:
آیا می شود این سروده را به عنوان پیامی در جایگاه به اصطلاح «فمینیستی» به شمار آورد؟ و اصولا انگیزه ی شما برای پاسخ به این شعر چه بوده؟
به هیچ وجه! بر این باور هستم که یک سری رسالت ها و مسئولیت ها بین “زن” و “مرد” ، بر اساس توانایی های فیزیکی شان تقسیم شده و اگر این تفاوت ها و رسالت ها به درستی شناخته شوند و به آن ها احترام گذاشته شود، جنگی با هدف برتری در کار نخواهد بود وموضوع فمينيسم هم جايي در اينجا ندارد. صحبت های من در این شعر، حقایقی هستند که فقط باید بازنگری منصفانه ای به آن ها بشود.
و پاسخم به شعر “رهی” در نهایت روانی و سادگی، به عنوان دفاعی مستدل، نسبت به یک نگرش منفی و کلی سروده شده که عامی ترین افراد هم بتوانند عمق کلام را درک کنند.
اما به هر حال، لابلای ابیات سروده ی من، قهر زنانه کاملا محسوس و مشهود است که فکر می کنم در مقایسه با نفرین های مرحوم «رهی معیری» باز هم منصفانه بوده! آن هم به دلیل تعمیم دادن همه ی زنان در این دسته بندی غیر منصفانه .
برای مثال در سروده ی “رهی” می خوانیم:
“نه تنها نا مراد آن دل شکن باد
که نفرین خدا بر هر چه زن باد”
و در جایی دیگر :
زنان در مکر و حیلت گونه گونند
زیانند و فریبند و فسونند”
فکر می کنید چرا “رهی معیری” چنین شعری را سروده؟ و ممکن است فقط از روی دلگیری و موضع گیری شخصی بوده باشد؟
بدیهی ست که همه ی شاعران، بداهه هایی در شرایط روحی خاص سروده اند و همچنان می سرایند و تحت تـأثیر حالات روحی و حسی همان لحظه، تمام احساسات و برداشت های شخصی شان را نسبت به آن موضوع بیان می کنند .
از طرف دیگر، اینطور که از بزرگترهای اهل قلم شنیدم، این شعر از یادداشت های خصوصی “رهی معیری” بدست آمده و بعد از فوت ایشان به چاپ رسیده .
به هر حال شاعر است و روح حساس و زود رنجش و قطعا” این شعر هم از روی تجربه ی حسی تلخی که کسی اطلاعی از آن ندارد سروده شده . اما این که همه ی زنان ،حتی “مادر” را در این سروده ی ناعادلانه و حتی مغرضانه جا داده است، جای بحث و حتی رنجش داشت که لازم بود پاسخی داده شود.
هدف از چاپ این کتاب به این صورت، با درج هر دو شعر چه بود؟
اول؛ لازم بود که دفاعی مستدل در این زمینه و برای بار اول ، در همان قالب و وزن صورت بگیرد و به همین دلیل با مشورت دوستان صاحبنظر ، تصمیم گرفته شد که هر دو شعر را در یک کتاب بیاوریم و برای سهولت دسترسی خوانندگان، در ابتدا شعر “رهی” درج شود تا نیازی به رجوع به دیوان “رهی” نباشد . همچنین کسانی که تا بحال سروده ی “خلقت زن” اثر “رهی معیری” را نخوانده اند، زمینه ی ذهنی ِ آماده ای نسبت به سروده ی من داشته باشند .
دوم؛ یادآوری مقام و جایگاه “زن” به خود زنان بوده در چهار جایگاه “دختر” ، “خواهر” ، “همسر” ، “مادر” و همینطور به مردانی که با استفاده ی غیر عادلانه از ابیات شعر، در حالی که خودشان هم عمیقا” به محتوایش باور ندارند و ندانسته زمینه و شرایط تحقیر زنان در محافل خانوادگی و جامعه را فراهم می کنند .
در واقع خواستم اگر خانم ها در محفلی، دوباره شاهد چنین کم لطفی ای(ولو به صورت طنز و شوخی) از طرف بعضی از آقایان شدند، کتابی نه به عنوان هم سطح با کلام “رهی معیری” (که هرگز چنین ادعایی ندارم) اما به عنوان پاسخی مستدل در دسترس همه باشد تا خانم ها هم جوابی محکم نسبت به این سروده داشته باشند .
با آرزوی آرامش برای روح این شاعر بزرگ و همچنین من!
توجه: تارنمای ایرانیان فرانسه موضعی در تایید یا رد اثر رهی معیری و شروین پاداش‌پور ندارد و قضاوت درباره «ضد زن» بودن یا نبودن این آثار را بر عهده خوانندگان می‌گذارد و تنها تلاش می‌کند دیدگاههای گوناگون از یک اثر فرهنگی (به ویژه آثار ایرانیان مقیم فرانسه) را بازتاب دهد.
